Imposter Syndrome Là Gì | Các Ví Dụ Về Hội Chứng Kẻ Mạo Danh

Nguyên nhân của hội chứng imposter syndrome là gì?

Hội chứng imposter syndrome, về bản chất, là một sự bóp méo nhận thức. Imposter syndrome khiến mọi người nghi ngờ về kỹ năng và thành tích của mình. Họ nghi ngờ sự đánh giá cao của người khác dành cho họ.

Nhưng sự nghi ngờ và bóp méo này đến từ đâu? Mặc dù ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của con người, nhưng hội chứng kẻ mạo danh không phải là một tình trạng tâm lý nghiêm trọng. Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng hội chứng imposter syndrome là kết hợp của nhiều yếu tố:

Gia đình: cha mẹ hoặc các thành viên khác trong gia đình có thể đã quá chú trọng vào thành tích hoặc chỉ trích quá mức.
Áp lực xã hội: là thành viên của một nhóm, hoặc có kết nối với những nhóm người có thành tích cao, dẫn tới cảm giác thành tựu của mình không đáng để nhắc tới.
Nỗi sợ bị bỏ lại: một phần của hội chứng kẻ mạo danh là nỗi sợ bị phát hiện và bị loại ra khỏi tổ chức, hội nhóm mà họ đang gắn kết.

Tổn thương trong quá khứ: khi đã từng bị một nhóm, một cộng đồng từ bỏ vì khác biệt, không thể hòa nhập (ví dụ bị nói lắp, hay khác biệt về kinh tế) và lớn lên trong nỗi sợ dai dẳng rằng bản thân không thuộc về cộng đồng này.
Tính cách: một số loại tính cách có xu hướng nội tâm hóa cảm giác áp lực, nghi ngờ và thất bại – ví dụ người hướng nội. Họ thường có nguy cơ mắc hội chúng imposter syndrome nhiều hơn người khác khi phải đối diện với căng thẳng hoặc sự thay đổi.

Cảm giác lo lắng khiến người mắc hội chứng imposter syndrome né tránh những thách thức hoặc cơ hội giúp họ phát triển và tỏa sáng. Nếu không được kiểm soát, hội chứng kẻ mạo danh imposter syndrome sẽ tác động tiêu cực đến các mối quan hệ, sự nghiệp, cũng như sự hài lòng trong công việc và cuộc sống của mọi người.

Xem thêm: Healing là gì? Bật mí TOP 5 bộ phim healing xoa dịu tâm hồn đáng xem

Thay đổi môi trường học tập/làm việc mới

Hội chứng kẻ mạo danh xuất hiện phổ biến ở những người đang trải qua giai đoạn chuyển đổi và đang thử nghiệm những điều mới mẻ. Vì thế, việc thay đổi môi trường học tập, môi trường làm việc sẽ dễ làm bạn cảm thấy choáng ngợp nếu không có khả năng thích nghi tốt, và điều đó cũng dễ dẫn đến hội chứng kẻ mạo danh. Áp lực để đạt được mục tiêu và thành công nhưng lại thiếu kinh nghiệm ứng phó với mọi tình huống có thể khiến bạn cảm thấy không phù hợp trong công việc và môi trường mới. Ví dụ, khi mới bước vào trường đại học, các yếu tố như môi trường sống, bạn bè xung quanh, khối lượng bài vở… thay đổi, từ đó bạn cảm bạn cảm thấy như thể mình không phù hợp với việc học đại học và không đủ khả năng để tiếp tục.

What is imposter syndrome and how can you combat it? - Elizabeth Cox — What is imposter syndrome and how can you combat it? – Elizabeth Cox

Tính cách

Một số kiểu tính cách nhất định có nguy cơ mắc hội chứng kẻ mạo danh cao, bao gồm:

Niềm tin vào năng lực bản thân thấp: Sự tin tưởng vào bản thân luôn tác động lớn đến khả năng thành công của bạn trong bất kỳ tình huống nào.
Chủ nghĩa hoàn hảo: Yếu tố này đóng một vai trò quan trọng đối với người mắc hội chứng kẻ mạo danh. Họ luôn cầu toàn trong mọi tình huống, chẳng hạn như họ vạch sẵn trong đầu những gì nên nói trong một cuộc hội thoại và không cho phép bản thân phát ngôn sai. Ngoài ra, chủ nghĩa hoàn hảo có thể khiến họ thường xuyên trì hoãn và gặp khó khăn khi nhờ sự giúp đỡ từ người khác do tiêu chuẩn tự đặt ra cho bản thân quá cao.
Sự nhạy cảm (Neuroticism): Đây là một yếu tố trong mô hình nhóm năm tính cách lớn (big give personality dimensions) bao gồm Openness (Sự cởi mở), Coscientiouness (Sự tận tâm), Extraversion (Sự hướng ngoại), Agreeableness (Sự dễ chịu), Neuroticism (Sự nhạy cảm). Những người thuộc nhóm tính cách liên quan đến Neuroticism (Sự nhạy cảm) có khuynh hướng buồn bã, ủ rũ và thường trải qua các cảm giác lo âu, bất an, phiền muộn và tội lỗi.

Vì sao hội chứng kẻ giả mạo trở nên phổ biến?

Rất nhiều người nổi tiếng từng chia sẻ mình mắc hội chứng kẻ giả mạo, bao gồm Tom Hanks, Michelle Obama, Emma Watson, Kate Winslet, Meryl Streep, Jennifer Lopez, David Bowie, Sheryl Sandberg, Howard Schultz. (Theo entrepreneur.com)

Trong phóng sự về mình, Lady Gaga nói, “Đôi khi tôi vẫn cảm thấy mình chỉ là một đứa bét lớp hồi cấp ba, run rủi thế nào mới được nổi tiếng.”

Năm 2015, Natalie Portman phát biểu tại trường cũ Harvard, “Lần đầu bước chân vào trường, tôi nghĩ chắc hội đồng tuyển sinh nhầm lẫn chỗ nào rồi. Tôi làm gì đủ thông minh để được ngồi đây. Mỗi lần phát biểu, tôi đều phải gồng mình chứng tỏ bản thân không chỉ là một chiếc bình hoa di động.”

Điều này khiến nhiều người nhận ra mình từng trải nghiệm impostor syndrome. Hàng loạt các forum mọc lên để cư dân mạng trao đổi về tình trạng của mình.

Impostor syndrome: You're not alone | Stanford Medicine — Impostor syndrome: You’re not alone | Stanford Medicine

Tập trung vào những người xung quanh

Mặc dù điều này nghe hơi khác thường, nhưng bạn hãy cố gắng giúp đỡ những người đang trong hoàn cảnh giống bạn. Nếu bạn thấy ai đó có vẻ lúng túng hoặc đang chật vật xoay xở mọi thứ một mình, hãy thử bắt chuyện và làm cầu nối để họ hoà nhập với mọi người hơn. Điều này giúp bạn củng cố niềm tin vào bản thân rằng bạn cũng có khả năng giúp đỡ người khác.

Giữ một thư mục khoe khoang

Danh mục đầu tư, bảng tính, mọi phương tiện, email từ khách hàng, nhân viên hoặc nhà tuyển dụng – ghi lại tất cả.

Giữ một hồ sơ mà bạn có thể nhắc nhở bản thân rằng bạn CÓ THỂ làm được, rằng bạn quan trọng, rằng công việc của bạn quan trọng và những chiến thắng, dù lớn hay nhỏ, đều là những chiến thắng tuyệt đối và tất cả chúng đã cộng lại để giúp tạo nên tài năng tuyệt vời của bạn.

Khi cảm thấy hơi chao đảo, hãy đọc hồ sơ khoác lác của bạn để nhắc nhở bản thân rằng bạn tốt hơn và mạnh mẽ hơn bạn nghĩ.

Impostor syndrome, Causes, Signs and Symptoms, Diagnosis and Treatment.

Luôn tò mò

Mọi người, dù ở lứa tuổi nào, hãy luôn phấn đấu để trở thành một học sinh, ở chỗ chúng ta mãi mãi là học sinh của cuộc đời và luôn có điều gì đó để học hỏi.

Chấp nhận rằng tất cả chúng ta đều đang trong quá trình hoàn thiện và việc học hỏi đó giúp chúng ta mạnh mẽ hơn. Ví dụ, những người tập yoga sẽ luôn đề cập đến một ‘thực hành yoga’ – nghĩa là họ luôn thực hành, học hỏi về từng tư thế, về các khía cạnh của thiền và về cơ thể.

Đừng quên: thất bại sẽ luôn là một phần của bất kỳ quá trình học tập nào. Nó cũng có thể thúc đẩy sức mạnh và khả năng phục hồi trong tương lai của chúng ta. Sẽ luôn có những dự án chúng ta không hoàn thành, chúng ta bỏ lỡ thời hạn, những vai trò chúng ta rời bỏ. Thất bại, thua cuộc và mắc sai lầm đôi khi đều là một phần công việc và một phần cuộc sống của chúng ta.

Đồng ý với những thất bại của chúng ta, và thậm chí thẳng thắn nói về chúng, trên thực tế, có thể thể hiện khả năng lãnh đạo. Đừng để nó định nghĩa bạn theo cách tiêu cực. Học hỏi từ những sai lầm của bạn và tiến về phía trước.

Hội chứng này được mô tả lần đầu tiên bởi hai Tiến sĩ tâm lý học Suzanne Imes và Pauline Rose Clance, vào những năm 1970. Hội chứng kẻ mạo danh (Imposter Syndrome) là hiện tượng tâm lý không xa lạ ở xã hội hiện đại với nhiều áp lực trong cuộc sống. Người có hội chứng này thường tự thuyết phục rằng họ không thông minh, sáng tạo hay tài năng như thực tế, họ thậm chí chờ đợi người khác phát hiện ra sự kém cỏi của mình. Khi suy nghĩ này liên tục xuất hiện, hội chứng kẻ mạo danh có thể dẫn đến lo lắng và trầm cảm. Người mang hội chứng này (ngay cả những người có những thành công và thành tựu rõ rệt) nghi ngờ khả năng của họ và có nỗi sợ hãi dai dẳng bị “phát hiện” là kẻ lừa đảo.

Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Khoa học Hành vi Quốc tế (International Journal of Behavioural Sciences) cho thấy hơn 70% mọi người phải đương đầu với chủ nghĩa mạo danh (impostorism) vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời. Những cảm giác như lo lắng khi người khác phát hiện mình không đủ tốt, mình sẽ bị cô lập, bị từ chối, lâu dần phát triển thành nỗi nghi ngờ bản thân, sợ thành công, sợ thất bại và tự hủy hoại bản thân.

Ảnh hưởng của hội chứng kẻ mạo danh

Những người có hội chứng Kẻ mạo danh thường không coi khả năng làm việc với hiệu suất cao là năng lực thực tế của họ, thay vào đó họ coi thành công của mình phụ thuộc vào yếu tố ngoại cảnh như là may mắn, hoặc nhờ sự giúp đỡ từ người khác. Họ xem mỗi lần thất bại, hoặc phạm sai lầm, là bằng chứng rõ ràng về sự kém cỏi của bản thân và cảm thấy họ không xứng đáng với những gì họ được công nhận. Biết nghi ngờ bản thân một cách chừng mực có thể giúp một người tự đánh giá thành tích và khả năng một cách khách quan, nhưng nếu họ quá nghi ngờ năng lực của mình, sẽ có tác động tiêu cực đến việc tự nhận thức về bản thân.

Trong các nghiên cứu trước đây, hội chứng kẻ mạo danh ảnh hưởng tiêu cực chủ yếu đến nữ giới trong các xã hội nam quyền. Ngày nay hội chứng này tác động đến mọi người ở mọi lứa tuổi, giới tính, và nền tảng kinh tế xã hội khác nhau. Trên thực tế, nam giới có thể có những phản ứng nghiêm trọng hơn khi phải đối mặt với hội chứng này, chẳng hạn như lo lắng, căng thẳng gia tăng, khiến họ hoạt động kém hiệu quả hơn, và cũng dễ bị trầm cảm hơn.

Năm nhóm phụ của Hội chứng kẻ mạo danh

Người cầu toàn thường xuyên tự đặt những mục tiêu, tiêu chuẩn rất cao (The Perfectionist): Người cầu toàn thường đặc biệt chú trọng vào “cách” thực hiện một điều gì đó. Điều này bao gồm cách các công việc của họ diễn ra như thế nào và được hoàn thành ra sao. Khi đo lường năng lực dựa trên số lượng vai trò mà họ có thể vừa làm cùng một lúc, vừa đem lại kết quả vượt trội. Chỉ cần bất kỳ một vai trò nào không xuất sắc như mong muốn – khi họ là người cha hay người mẹ, là chồng hay vợ, người nội trợ hay là chủ gia đình trong gia đình, là người bạn hay là người yêu – họ tự thấy hổ thẹn khi cho rằng đáng lẽ ra họ có thể xử lý tất cả một lúc, một cách hoàn hảo và dễ dàng. hi một sai sót nhỏ xuất hiện trong một màn trình diễn xuất sắc, họ xem như mình hoàn toàn thất bại, và họ cảm thấy bản thân thật đáng xấu hổ.

Chuyên gia tự thấy mình cần biết mọi thứ (The Expert): Chuyên gia là phiên bản tri thức của Người cầu toàn. Họ quan tâm nhất đến việc mình biết “cái gì” và biết được hay làm được “bao nhiêu”. Họ tự thấy mình cần phải biết tất cả mọi thứ, và khi nhận ra có những điều họ không biết rõ, không hiểu rõ, thì họ thấy xấu hổ.

Người đơn độc cảm thấy phải hoàn thành mọi thứ một mình (The Soloist): Người đơn độc quan tâm nhiều nhất đến khía cạnh “ai” là người hoàn thành nhiệm vụ, công việc được giao. Họ muốn thực hiện mọi thứ một mình chỉ khi có thể giải quyết mọi từ đầu đến cuối, họ mới xem đó là thành tựu thực sự.

Thiên tài bẩm sinh nghĩ rằng mọi thứ đều dễ dàng (The Natural Genius): Đối với nhóm thiên tài, ngoài việc những xem xét thành tích họ đạt được “ra sao” và “khi nào”, họ đong đếm năng lực bản thân thông qua việc hoàn thành nhiệm vụ dễ dàng và nhanh chóng như thế nào. Nếu thực tế họ tốn nhiều thời gian hơn để nắm vững một chủ đề, hoặc thành thạo một kỹ năng nào đó, hoặc nếu họ không thể tạo nên một tác phẩm để đời ngay lần thử nghiệm đầu tiên, họ sẽ đánh giá bản thân mình hết sức kém cỏi, đáng hổ thẹn.

Siêu nhân cảm thấy cần phải xuất sắc trong mọi mặt (The Superhero): Họ đo lường năng lực dựa trên số lượng vai trò mà họ có thể vừa làm cùng một lúc, vừa đem lại kết quả vượt trội. Chỉ cần bất kỳ một vai trò nào không xuất sắc như mong muốn – khi họ là người cha hay người mẹ, là chồng hay vợ, người nội trợ hay là chủ gia đình trong gia đình, là người bạn hay là người yêu – họ tự thấy hổ thẹn khi cho rằng đáng lẽ ra họ có thể xử lý tất cả một lúc, một cách hoàn hảo và dễ dàng.

Cách đối mặt và vượt qua Hội chứng kẻ mạo danh

Chú ý những tình huống có thể kích hoạt hội chứng mạo danh để bạn có thể tránh hoặc chuẩn bị tinh thần tốt hơn trong tương lai: Trong trường hợp bạn bị chất vấn về chuyên môn hoặc so sánh năng lực bản thân với người khác, hãy tự nhắc mình, chuyên môn, năng lực, trải nghiệm, thành tựu của mỗi người rất khác nhau. Đừng lo sợ rằng những gì người khác đạt được hay sở hữu sẽ đe doạ bạn, hay lấy mất cơ hội của bạn, mà tập trung vào những gì bạn có thể làm được, và hoàn thành tốt.

Ghi nhận những thành công của bản thân: Tuy khiêm tốn là một đức tính tốt, nhưng nếu bạn không biết cách thừa nhận và coi trọng thành công của do bản thân mình thực hiện được, thì bạn đang tự chuốc lấy thất bại cho chính mình. Hãy học cách dành thời gian để xác định cụ thể thành công của bạn là do những kỹ năng nào và bạn có thể xây dựng, phát triển thêm trong tương lai.

Nói chuyện với chính mình một cách tử tế: Hãy tập thói quen tự nói chuyện với chính mình bằng những lời động viên tích cực. Hãy nghĩ về những thứ bạn đã đạt được, và tại sao chúng lại quan trọng. Lưu lại những email hay những lời khen ngợi, động viên từ người khác để tự nhắc rằng bạn đã tạo ra sự khác biệt tốt đẹp hơn cho cuộc sống của họ. Khi bạn cảm thấy mất tự tin vì một vấn đề nào đó, hãy nghĩ về điều bạn làm tốt trong các lĩnh vực khác của cuộc sống. Đã có những bằng chứng thực nghiệm cho thấy thông qua các việc thường xuyên luyện tập thói quen tự nhận thức và khẳng định bản thân, chẳng hạn như viết về các giá trị quan trọng nhất đối với bạn, có thể bảo vệ bạn khỏi những suy nghĩ tiêu cực hay những mối đe doạ về sức khoẻ tinh thần.

Tìm kiếm hỗ trợ từ bạn bè, đồng nghiệp: Trò chuyện với một người bạn thân thiết, một đồng nghiệp đáng tin cậy, người cố vấn hoặc huấn luyện viên nghề nghiệp có thể đem lại rất nhiều điều hữu ích. Bạn sẽ nhận ra rằng một số đồng nghiệp của bạn cũng đã từng gặp những khó khăn tương tự và sự hỗ trợ về mặt tinh thần sẽ giúp cả hai bên có cách đối diện với khó khăn hiệu quả hơn.

Tập làm quen và thoải mái hơn với thất bại: Đối với các vấn đề phức tạp, hay khi ta mới bắt tay vào giải quyết một nhiệm vụ được giao, rất hiếm khi nào mọi thứ đều suôn sẻ và đạt được kết quả tốt ở ngay lần thử đầu tiên. Cuộc sống không giống như trong lúc học tập, chỉ cần ghi nhớ công thức và lý thuyết là có thể vượt qua trở ngại như là vượt qua một kỳ thi. Hãy nhớ rằng việc thành công ngay lần đầu tiên không quan trọng bằng trải nghiệm và những điều bạn học được khi trải qua khó khăn vất vả – chuyện thất bại không có gì là đáng hổ thẹn. Chỉ cần bạn còn giữ nhiệt huyết và động lực để tiếp tục đứng dậy và thử lần nữa, bạn sẽ trở nên hoàn thiện hơn từng ngày.

Giới thiệu về Hội chứng “Kẻ mạo danh”

Hội chứng kẻ mạo danh (Imposter Syndrome) là hiện tượng tâm lý không xa lạ ở xã hội hiện đại với nhiều áp lực trong cuộc sống. Người có hội chứng này thường tự thuyết phục rằng họ không thông minh, sáng tạo hay tài năng như thực tế, họ thậm chí chờ đợi người khác phát hiện ra sự kém cỏi của mình. Khi suy nghĩ này liên tục xuất hiện, hội chứng kẻ mạo danh có thể dẫn đến lo lắng và trầm cảm [15]. Mình xin chia sẻ những thông tin cơ bản về Hội chứng kẻ mạo danh, ảnh hưởng của nó đối với sức khoẻ tinh thần, cách đối mặt và vượt qua những suy nghĩ không lành mạnh do hội chứng này dẫn đến, hy vọng đây sẽ là những thông tin hữu ích cho bạn.

Rối loạn lo âu xã hội

Hội chứng kẻ mạo danh và chứng rối loạn lo âu xã hội (Social Anxiety Disorder) có nhiều điểm tương đồng. Người bị rối loạn lo âu xã hội có thể cảm thấy bản thân không thuộc một nhóm xã hội hoặc các tình huống giao tiếp thường ngày.

Ví dụ, đôi khi bạn đang trò chuyện với ai đó và bất chợt lo lắng như thể họ sắp phát hiện ra sự kém cỏi của mình. Hoặc có thể bạn đang trình bày một bài thuyết trình và cảm thấy bạn cần nhanh chóng kết thúc nó trước khi có ai nhận ra rằng bạn thực sự không thật sự phù hợp để truyền tải bài thuyết trình đó.

Mặc dù các triệu chứng của chứng lo âu xã hội có thể thúc đẩy sự xuất hiện của hội chứng kẻ mạo danh, nhưng điều này không có nghĩa là tất cả những người mắc phải hội chứng này đều mắc chứng lo âu xã hội hoặc ngược lại. Hội chứng kẻ mạo danh có thể khiến những người bình thường cảm thấy lo lắng, căng thẳng khi họ bị rơi vào tình huống khiến họ nghĩ rằng mình kém cỏi và không xứng đáng.

Xem thêm

• 9 cách để phát triển bản thân lành mạnh và hạnh phúc hơn

• 6 cách khéo léo để an ủi người có chuyện không vui

• Học cách chấp nhận cảm xúc tiêu cực để đạt được hạnh phúc

Tưởng Khiêm Tốn, Nhưng Thật Ra Bạn Đang Mắc Hội Chứng KẺ MẠO DANH | Huỳnh Duy Khương

Ngừng so sánh bản thân với những người xung quanh

Bất kể khi nào bạn so sánh bản thân với người khác, bạn lại vô thức tự “chỉ ra” thêm nhiều thiếu sót của mình, khiến bản thân cảm thấy không đủ tốt hoặc không xứng đáng với những gì bạn đang có. Thay vào đó, trong các cuộc trò chuyện, khi đối phương đang chia sẻ về cuộc sống và thành tựu của mình, hãy tập trung lắng nghe, thật sự quan tâm và học hỏi từ kinh nghiệm của họ.

Sử dụng phương tiện truyền thông xã hội một cách vừa phải

Nếu sử dụng Facebook, Instagram, TikTok… quá mức, bạn sẽ cảm thấy tự ti và cho rằng bản thân thật nhỏ bé. Thực tế, mạng xã hội chỉ là nơi để người dùng tự do thể hiện những gì họ muốn. Việc lạm dụng mạng xã hội và cố gắng xây dựng một hình ảnh không phù hợp với con người thật của bạn chỉ khiến bạn gia tăng cảm giác thua kém và làm hội chứng kẻ mạo danh trở nên tồi tệ hơn. Thay vào đó, bạn nên chú tâm vào cuộc sống thực của mình, tập luyện thể thao cũng như ăn uống lành mạnh sẽ làm cuộc sống của bạn trở nên tốt đẹp hơn rất nhiều.

Bài: Như Quỳnh

Nguồn: Tạp chí Phái đẹp ELLE

Tham khảo: verywellmind

Đôi khi, chỉ cần nói ra những gì đang cảm thấy cũng có thể giúp bạn giảm bớt áp lực và lo lắng. Bạn có thể tâm sự với những người thật sự tin tưởng, như: gia đình, bạn thân hoặc thậm chí là bác sĩ tâm lý nếu cần. Đây là cơ hội giúp bạn bớt cảm thấy lẻ loi trong lòng, đồng thời cũng là một dịp để bạn hiểu được những gì họ đang nghĩ hoặc đánh giá về mình.

Bạn sẽ nhận ra rằng, bản thân có nhiều điểm mạnh hơn mình nghĩ và cũng có nhiều thứ đáng để tự hào trong cuộc sống.

Ăn mừng thành công của bạn

Một trong những cách hiệu quả để vượt qua hội chứng kẻ mạo danh là biết tự ghi nhận, thoải mái chia sẻ niềm vui của mình với người thân và mở lòng đón nhận lời khen và chúc mừng từ họ. Điều này sẽ giúp bạn tiếp thêm sự tự tin, từ đó có động lực đạt được những cột mốc lớn hơn trong thời gian sắp tới.

Từ bỏ chủ nghĩa hoàn hảo

Người bị hội chứng kẻ mạo danh thường có xu hướng đặt ra những tiêu chuẩn quá cao cho bản thân và cho rằng họ phải làm tốt mọi việc. Tuy nhiên, điều này chỉ khiến họ căng thẳng và lo sợ thất bại.

Thay vào đó, bạn nên từ bỏ chủ nghĩa hoàn hảo và chấp nhận rằng không ai hoặc bất cứ thức gì là hoàn hảo 100%. Bạn nên xem những sai lầm hay khó khăn là cơ hội để học hỏi và hoàn thiện dần dần. Bởi con người mà, ai chẳng có chút thiếu sót nào đó – đúng không nào?

Nuôi dưỡng lòng trắc ẩn cho chính bản thân mình

Người bị hội chứng kẻ mạo danh thường rất khắt khe với bản thân và không cho phép mình mắc phải bất kỳ sai lầm nào. Suy nghĩ trên dẫn đến những hành động tự trừng phạt và tự hạ thấp bản thân mỗi khi họ không đạt được kỳ vọng của mình. Điều này là lý do khiến họ cảm thấy tổn thương, buồn bã và không thấy vui ngay cả khi đạt được những thành tựu đáng mơ ước.

Do đó, để vượt qua hội chứng kẻ mạo danh, bạn cần biết tha thứ cho những sai sót bản thân mình. Như đã đề cập ở trên, con người ai cũng sẽ có sai sót. Do đó, bạn cần nhận ra rằng sai lầm là điều bình thường và không phải là dấu hiệu của sự kém cỏi.

Thay vào đó, hãy coi sai lầm là cơ hội để học hỏi và hoàn thiện mình hơn. Từ đó, bạn sẽ có nhiều kiến thức – kinh nghiệm để tự tin làm những điều lớn hơn trong sự nghiệp của mình.

How To Overcome Impostor Syndrome #shorts

Cách đối mặt và vượt qua Hội chứng kẻ mạo danh

Khi đã hiểu được hội chứng này phát sinh như thế nào, những nhóm phụ liên quan tới việc làm gia tăng các đặc điểm của hội chứng, chúng ta có thể xem xét những cách thức giúp tăng cường kỹ năng ứng phó và giúp ta kiên cường hơn. Dựa theo một số nghiên cứu, bạn có thể dựa vào các kỹ thuật sau để đối mặt và vượt qua những mặt trái của hội chứng kẻ mạo danh tốt hơn [10,11].

Chú ý những tình huống có thể kích hoạt hội chứng mạo danh để bạn có thể tránh hoặc chuẩn bị tinh thần tốt hơn trong tương lai.

Ví dụ, trong một phân tích định tính về cách các học giả bị ảnh hưởng bởi hội chứng kẻ mạo danh [12], bạn có thể rơi vào cái bẫy của hội chứng này khi gặp các trường hợp như khi:

Bị chất vấn về chuyên môn. “Mình đã hiểu biết đủ chưa? Mình có thuộc về nơi này không?” và những câu hỏi tương tự nảy sinh trong bạn, khi bạn nói chuyện với đồng nghiệp, hoặc khi những người có vẻ hiểu biết hơn bạn ám chỉ rằng bạn đã sai sót.
So sánh năng lực bản thân với người khác. “Tại sao mọi người đều làm tốt hơn mình rất nhiều vậy? Mình sẽ không bao giờ sánh được với họ.”

Trong những lúc như vậy, hãy tự nhắc mình, chuyên môn, năng lực, trải nghiệm, thành tựu của mỗi người rất khác nhau. Đừng lo sợ rằng những gì người khác đạt được hay sở hữu sẽ đe doạ bạn, hay lấy mất cơ hội của bạn, mà tập trung vào những gì bạn có thể làm được, và hoàn thành tốt.

2. Ghi nhận những thành công của bản thân

Những người mắc hội chứng kẻ mạo danh thường tỏ ra miễn cưỡng khi ai đó nhắc đến rằng thành công họ có được là do năng lực thực tế của họ, họ xem đó “chỉ là may mắn thôi” hoặc là do họ chỉ làm việc chăm chỉ. Tuy khiêm tốn là một đức tính tốt, nhưng nếu bạn không biết cách thừa nhận và coi trọng thành công của do bản thân mình thực hiện được, thì bạn đang tự chuốc lấy thất bại cho chính mình. Hãy học cách dành thời gian để xác định cụ thể thành công của bạn là do những kỹ năng nào và bạn có thể xây dựng, phát triển thêm trong tương lai.

Quyển sách “Đánh bại hội chứng kẻ mạo danh” (Beating Imposter Syndrome) của tác giả Mount & Tardanico (2016) [13], đưa ra lời khuyên về việc tập thói quen viết ra mười điều bạn làm tốt một cách thường xuyên. Bạn có thể nhờ một người bạn hay đồng nghiệp đáng tin cậy giúp bạn. Suy ngẫm xem những điều này có liên hệ với các kỹ năng mềm nào, và xem xét những gì bạn có thể làm tốt hơn trong tương lai thông qua các kỹ năng bạn đang có.

3. Nói chuyện với chính mình một cách tử tế

Hãy tập thói quen tự nói chuyện với chính mình bằng những lời động viên tích cực. Hãy nghĩ về những thứ bạn đã đạt được, và tại sao chúng lại quan trọng. Lưu lại những email hay những lời khen ngợi, động viên từ người khác để tự nhắc rằng bạn đã tạo ra sự khác biệt tốt đẹp hơn cho cuộc sống của họ. Khi bạn cảm thấy mất tự tin vì một vấn đề nào đó, hãy nghĩ về điều bạn làm tốt trong các lĩnh vực khác của cuộc sống. Đã có những bằng chứng thực nghiệm cho thấy thông qua các việc thường xuyên luyện tập thói quen tự nhận thức và khẳng định bản thân, chẳng hạn như viết về các giá trị quan trọng nhất đối với bạn, có thể bảo vệ bạn khỏi những suy nghĩ tiêu cực hay những mối đe doạ về sức khoẻ tinh thần [14].

4. Tìm kiếm hỗ trợ từ bạn bè, đồng nghiệp

Trò chuyện với một người bạn thân thiết, một đồng nghiệp đáng tin cậy, người cố vấn hoặc huấn luyện viên nghề nghiệp có thể đem lại rất nhiều điều hữu ích. Bạn sẽ nhận ra rằng một số đồng nghiệp của bạn cũng đã từng gặp những khó khăn tương tự và sự hỗ trợ về mặt tinh thần sẽ giúp cả hai bên có cách đối diện với khó khăn hiệu quả hơn.

Họ có thể giúp bạn ghi nhận điểm mạnh của mình một cách đúng đắn, cũng như có những đánh giá khách quan về những mặt hạn chế của bạn xem nó có thực sự tệ như bạn nghĩ không [13], thông qua đó giúp bạn bạn có cái nhìn toàn diện hơn về năng lực bản thân mình để điều chỉnh, phát triển hơn.

5. Tập làm quen và thoải mái hơn với thất bại

Khi phải đối diện với thất bại, hay nói đúng hơn, không hoàn thành mọi việc một cách hoàn mỹ mọi lúc mọi nơi, ngay lần đầu tiên, hội chứng kẻ mạo danh thường khiến chúng ta cảm thấy căng thẳng, lo sợ, và nghi ngờ bản thân và dần dần càng khó vượt qua những thách thức thường xuyên xảy ra trong cuộc sống.

Đối với các vấn đề phức tạp, hay khi ta mới bắt tay vào giải quyết một nhiệm vụ được giao, rất hiếm khi nào mọi thứ đều suôn sẻ và đạt được kết quả tốt ở ngay lần thử đầu tiên. Cuộc sống không giống như trong lúc học tập, chỉ cần ghi nhớ công thức và lý thuyết là có thể vượt qua trở ngại như là vượt qua một kỳ thi. Hãy nhớ rằng việc thành công ngay lần đầu tiên không quan trọng bằng trải nghiệm và những điều bạn học được khi trải qua khó khăn vất vả – chuyện thất bại không có gì là đáng hổ thẹn. Chỉ cần bạn còn giữ nhiệt huyết và động lực để tiếp tục đứng dậy và thử lần nữa, bạn sẽ trở nên hoàn thiện hơn từng ngày.

Biên tập: Nhi Nguyễn & Hương Lê

Thiết kế: Vy Trần

Nguồn

[1] Clance P, Imes S. The imposter phenomenon in high achieving women: Dynamics and therapeutic intervention. Psychotherapy: Theory, Research & Practice. 1978; 15(3): 241-247.

[2] Sakulku, J.; Alexander, J. (2011). “The Impostor Phenomenon”. International Journal of Behavioral Science. 6: 73–92. doi:10.14456/ijbs.2011.6.

[3] Sakulku, Jaruwan. 1. “The Impostor Phenomenon”. The Journal of Behavioral Science 6 (1), 75-97. https://doi.org/10.14456/ijbs.2011.6.

[4] Mullangi, Samyukta, and Reshma Jagsi. “Imposter syndrome: treat the cause, not the symptom.” Jama 322, no. 5 (2019): 403-404.

[5] Kumar, Shamala, and Carolyn M. Jagacinski. “Imposters have goals too: The imposter phenomenon and its relationship to achievement goal theory.” Personality and Individual Differences 40, no. 1 (2006): 147-157.

[6] Royse Roskowski, Jane C. “Imposter phenomenon and counseling self-efficacy: The impact of imposter feelings.” (2010).

[7] Young, Valerie. The secret thoughts of successful women: Why capable people suffer from the impostor syndrome and how to thrive in spite of it. Currency, 2011.

[8] Limburg, Karina, Hunna J. Watson, Martin S. Hagger, and Sarah J. Egan. “The relationship between perfectionism and psychopathology: A meta‐analysis.” Journal of clinical psychology 73, no. 10 (2017): 1301-1326.

[9] Hutchins HM, Penney LM, Sublett LW. What imposters risk at work: Exploring

imposter phenomenon, stress coping, and job outcomes. Human Resource Development Quarterly. 2017;1–18. https://doi.org/10.1002/hrdq.21304

[10] Ruple, Audrey. “Overcoming imposter syndrome.” In American Association of Bovine Practitioners Proceedings of the Annual Conference, pp. 5-6. 2020.

[11] Robertson, Judy. “Dealing with imposter syndrome.” In EqualBITE, pp. 146-151. Brill Sense, 2018.

[12] Hutchins, Holly M., and Hilary Rainbolt. “What triggers imposter phenomenon among academic faculty? A critical incident study exploring antecedents, coping, and development opportunities.” Human Resource Development International 20, no. 3 (2017): 194-214. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/13678868.2016.1248205

[13] Mount, Portia, and Susan Tardanico. “Beating the impostor syndrome”. Center for Creative Leadership, 2014.

[14] Sherman, D. K., Cohen, G. L., Nelson, L. D., Nussbaum, A. D., Bunyan, D. P., & Garcia, J. (2009). “Affirmed yet unaware: Exploring the role of awareness in the process of self-affirmation”. Journal of Personality and Social Psychology, 97(5), 745–764. https://doi.org/10.1037/a0015451

[15] Wang, Kenneth T., Marina S. Sheveleva, and Tatiana M. Permyakova. “Imposter syndrome among Russian students: The link between perfectionism and psychological distress.” Personality and Individual Differences 143 (2019): 1-6.

Good resource for further reading: Imposter Syndrome Flowchart

https://insights.dice.com/2019/07/31/imposter-syndrome-flowchart/

Hội chứng kẻ mạo danh (Imposter Syndrome): Nguyên nhân và cách đối diện

Hội chứng kẻ mạo danh (Imposter Syndrome) đề cập đến trải nghiệm nội tại khi bạn cho rằng bản thân không tài giỏi, thông minh như những gì người khác nghĩ về bạn. Mặc dù định nghĩa này thường được áp dụng trong phạm vi trí thông minh và thành tích, nhưng nó cũng có liên quan đến chủ nghĩa hoàn hảo và bối cảnh xã hội.

Hiểu một cách đơn giản, khi mắc hội chứng kẻ mạo danh, bạn luôn cảm thấy mình là kẻ kém cỏi, thất bại trong ở vài lĩnh vực trong cuộc sống mặc cho bạn đã đạt được rất nhiều thành tựu đáng nể trong những lĩnh vực đó.

Thuật ngữ này lần đầu tiên được sử dụng bởi các nhà tâm lý học Suzanna Imes và Pauline Rose Clance vào những năm 1970. Ban đầu, khi khái niệm Imposter Syndrome được giới thiệu, nó được áp dụng chủ yếu với những người phụ nữ thành công nhưng không cảm thấy xứng đáng với các thành tích của họ. Kể từ đó, thuật ngữ trên đã được công nhận và sử dụng rộng rãi hơn. Bất kỳ ai cũng có thể bị ảnh hưởng bởi hội chứng kẻ mạo danh, bao gồm từ địa vị xã hội, nền tảng công việc, đến kỹ năng hoặc trình độ chuyên môn.

Lời kết

Hội chứng kẻ mạo danh là một trạng thái tâm lý phổ biến và có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, bất cứ độ tuổi nào. Tuy nhiên, bạn không nên để nó cản trở bạn từ việc theo đuổi những mục tiêu và ước mơ của mình. Bằng cách thay đổi cách nhìn nhận về bản thân và thành công của mình, bạn có thể vượt qua hội chứng kẻ mạo danh và tự tin hơn trong cuộc sống. Hãy nhớ rằng bạn là một người có giá trị, có tài năng và xứng đáng với những gì bạn đã đạt được.

Hy vọng bài viết này AIA đã bật mí giúp bạn biết được những thông tin hữu ích và thú vị về hội chứng kẻ mạo danh. Nếu bạn cảm thấy bài viết này có ích, hãy chia sẻ nó với người khác để họ cũng có thể hiểu và vượt qua nếu cũng gặp hội chứng này. Chúc bạn luôn vui và hạnh phúc!

Source:

[1]

Chris Palmer – How to overcome impostor phenomenon, 2021

[2]

Amal Saymeh – What is imposter syndrome? Learn what it is and 10 ways to cope, 2023

Hội chứng kẻ mạo danh (imposter syndrome) là một hiện tượng tâm lý. Trong đó, bạn luôn có cảm giác mình không xứng đáng với những lời khen tặng, không tài giỏi, thông minh,… như những gì người khác đánh giá về bạn. Khi mắc hội chứng kẻ mạo danh, bạn luôn lo lắng, bất an, thiếu tự tin. Bạn nghĩ: “Mọi người sai rồi. Mình chắc chắn không thể hoàn thành dự án này. Mình không đủ năng lực, mình chỉ giả vờ như mình biết cách làm mà thôi”. Dù thật sự, bạn hoàn toàn có thể làm tốt. Vì sao bạn lại có cảm giác như vậy? Hãy cùng Nghề Nghiệp Việc Làm 24h tìm hiểu!

6 Signs You Might Have Impostor Syndrome

Hội chứng kẻ mạo danh là gì?

Hiện tượng này được mô tả lần đầu tiên bởi hai Tiến sĩ tâm lý học Suzanne Imes và Pauline Rose Clance, vào những năm 1970. Về cơ bản, hội chứng kẻ mạo danh (Imposter Syndrome) là một thuật ngữ tâm lý đề cập đến một kiểu hành vi, trong đó người mang hội chứng này (ngay cả những người có những thành công và thành tựu rõ rệt ) nghi ngờ khả năng của họ và có nỗi sợ hãi dai dẳng bị “phát hiện” là kẻ lừa đảo [1]. Hội chứng kẻ mạo danh có thể được phân biệt theo sáu khía cạnh sau [2]:

Chu kỳ kẻ mạo danh
Mong muốn là người đặc biệt hoặc giỏi nhất
Những đặc điểm của “siêu nhân”
Nỗi sợ thất bại
Phủ nhận khả năng và hạ thấp sự tán dương
Cảm thấy sợ hãi và tội lỗi về thành công

Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Khoa học Hành vi Quốc tế (International Journal of Behavioural Sciences) cho thấy hơn 70% mọi người phải đương đầu với chủ nghĩa mạo danh (impostorism) vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời [3]. Những cảm giác như lo lắng khi người khác phát hiện mình không đủ tốt, mình sẽ bị cô lập, bị từ chối, lâu dần phát triển thành nỗi nghi ngờ bản thân, sợ thành công, sợ thất bại và tự hủy hoại bản thân.

Năm nhóm phụ của Hội chứng kẻ mạo danh

Tiến sĩ Valerie Young, một chuyên gia hàng đầu về Hội chứng kẻ mạo danh, đã dành nhiều thập kỷ để nghiên cứu và lý giải vì sao có những người đạt thành tích cao, tài giỏi mà lại mang cảm giác như mình là kẻ lừa đảo, để từ đó hoàn thiện quyển sách “Những suy nghĩ bí mật của những người phụ nữ thành đạt: Tại sao những người có năng lực lại mắc phải hội chứng kẻ mạo danh và cách để vượt qua và thành công”. Trong sách, bà xác định năm nhóm phụ của hội chứng này: Người cầu toàn (The Perfectionist); Siêu nhân (Superman / Superwoman); Thiên tài bẩm sinh (The Natural Genius); Người đơn độc (The Soloist); Chuyên Gia (The Expert) [7].

Người cầu toàn thường xuyên tự đặt những mục tiêu, tiêu chuẩn rất cao

Bạn có gặp khó khăn trong việc uỷ quyền cho người khác thực việc một việc gì đó thuộc phạm vi trách nhiệm của bạn? Nếu bạn không đạt được mục tiêu (thường là rất cao, ví dụ mục tiêu đậu đại học 30/30 điểm, nhưng bạn chỉ có 29) thì bạn có liên tục tự trách bản thân? Bạn có nhu cầu mọi việc đều phải hoàn thành và đạt chuẩn 100% mọi lúc mọi nơi?

Người cầu toàn thường đặc biệt chú trọng vào “cách” thực hiện một điều gì đó. Điều này bao gồm cách các công việc của họ diễn ra như thế nào và được hoàn thành ra sao. Khi một sai sót nhỏ xuất hiện trong một màn trình diễn xuất sắc, họ xem như mình hoàn toàn thất bại, và họ cảm thấy bản thân thật đáng xấu hổ.

Chủ nghĩa hoàn hảo (perfectionism), có thể trở nên đáng lo ngại vì nó có liên quan đến một loạt các vấn đề sức khỏe tinh thần. Một phân tích tổng hợp của 284 nghiên cứu cho thấy mức độ cầu toàn cao có liên quan đến trầm cảm, lo lắng, rối loạn ăn uống, cố ý tự hành xác (self-harm) và rối loạn ám ảnh cưỡng chế (Obsessive-Compulsive Disorder – OCD). Ngoài ra, sự căng thẳng liên tục của việc phấn đấu trở nên hoàn hảo cũng có thể khiến bạn mệt mỏi, căng thẳng, đau đầu và mất ngủ[8].

2. Chuyên gia tự thấy mình cần biết mọi thứ

Khi nộp đơn xin việc, bạn có ngại ngùng không ứng tuyển nếu bạn không có đầy đủ tất cả mọi yêu cầu bằng cấp cao? Trong công việc, hoặc học tập, bạn có khi nào luôn nghĩ rằng mình không đủ thông minh, không hiểu biết sâu sắc như người khác?

Chuyên gia là phiên bản tri thức của Người cầu toàn. Họ quan tâm nhất đến việc mình biết “cái gì” và biết được hay làm được “bao nhiêu”. Họ tự thấy mình cần phải biết tất cả mọi thứ, và khi nhận ra có những điều họ không biết rõ, không hiểu rõ, thì họ thấy xấu hổ.

Họ thường cảm thấy căng thẳng, lo lắng hoặc chán nản vì cảm giác thiếu thốn không bao giờ cảm thấy đủ tốt mặc dù trên thực tế, họ rất hiểu biết. Trong công việc, họ có thể cảm thấy mình kém kinh nghiệm hơn đồng nghiệp nếu họ không biết câu trả lời hoặc không có kiến thức về một số chủ đề chuyên sâu. Dần dần, vì họ không thể thoả mãn trong quá trình làm việc hoặc nghiên cứu, nếu họ không biết tất tần tật mọi thứ liên quan đến chủ đề đó. Điều này dẫn đến trì trệ trong các nhiệm vụ được giao, hoặc các dự án cá nhân và càng khiến họ lún sâu hơn vào cảm giác thất bại.

3. Người đơn độc cảm thấy phải hoàn thành mọi thứ một mình

Bạn đã có từng có suy nghĩ phải một mình vươn lên và đạt được thật nhiều thành tựu to lớn mà không cần thêm một ai khác giúp đỡ?

Người đơn độc quan tâm nhiều nhất đến khía cạnh “ai” là người hoàn thành nhiệm vụ, công việc được giao. Họ muốn thực hiện mọi thứ một mình chỉ khi có thể giải quyết mọi từ đầu đến cuối, họ mới xem đó là thành tựu thực sự.

Họ rất khó có thể mở lời nhờ vả người khác ngay và họ không dám nghĩ đến chuyện việc được giao quá sức của mình. Họ cảm thấy giá trị bản thân chỉ có thể chứng minh thông qua việc thể hiện năng suất hết mức có thể. Thói quen gánh tất cả mọi thứ trên vai không những nguy hiểm cho sức khỏe thể chất khi liên tục làm việc dẫn đến kiệt sức, mà về mặt tinh thần, họ có nguy cơ rơi vào tình trạng quá tải.

4. Thiên tài bẩm sinh nghĩ rằng mọi thứ đều dễ dàng

Hồi còn nhỏ, bạn có thường xuyên được người quen hay họ hàng khen “thông minh”? Khi đối mặt với trở ngại, khó khăn, sự tự tin của bạn có bị giảm sút vì kết quả không tốt và khiến bạn cảm thấy xấu hổ không?

Đối với nhóm thiên tài, ngoài việc những xem xét thành tích họ đạt được “ra sao” và “khi nào”, họ đong đếm năng lực bản thân thông qua việc hoàn thành nhiệm vụ dễ dàng và nhanh chóng như thế nào. Nếu thực tế họ tốn nhiều thời gian hơn để nắm vững một chủ đề, hoặc thành thạo một kỹ năng nào đó, hoặc nếu họ không thể tạo nên một tác phẩm để đời ngay lần thử nghiệm đầu tiên, họ sẽ đánh giá bản thân mình hết sức kém cỏi, đáng hổ thẹn.

5. Siêu nhân cảm thấy cần phải xuất sắc trong mọi mặt

Họ đo lường năng lực dựa trên số lượng vai trò mà họ có thể vừa làm cùng một lúc, vừa đem lại kết quả vượt trội. Chỉ cần bất kỳ một vai trò nào không xuất sắc như mong muốn – khi họ là người cha hay người mẹ, là chồng hay vợ, người nội trợ hay là chủ gia đình trong gia đình, là người bạn hay là người yêu – họ tự thấy hổ thẹn khi cho rằng đáng lẽ ra họ có thể xử lý tất cả một lúc, một cách hoàn hảo và dễ dàng.

Trong môi trường công việc, những người trải qua hiện tượng này tin rằng họ là những kẻ lừa đảo khi so sánh với đồng nghiệp, họ thúc đẩy bản thân làm việc chăm chỉ hơn, năng suất hơn, tuy nhiên đôi khi đó chỉ là một sự che đậy cho sự bất an của họ. Khi tình trạng này kéo dài và họ liên tục làm việc quá sức không chỉ cho sức khỏe tinh thần của họ bị ảnh hưởng, mà mối quan hệ của họ với những người khác cũng bị tác động tiêu cực.

Sublett và đồng nghiệp đã khảo sát 463 nhân viên trên 18 tuổi trong miền nam Hoa Kỳ, người đã làm việc ít nhất 20 giờ mỗi tuần và đã làm công việc tương tự ít nhất 6 tháng [9]]. Kết quả nghiên cứu của họ cho thấy rằng các cá nhân mang hội chứng kẻ mạo danh thường có nhiều mâu thuẫn nội tâm khi phải cố gắng hoàn thành tốt vai trò trong công việc và gia đình hơn. Nguồn năng lượng cần thiết để giảm căng thẳng tâm lý đã cạn kiệt do họ phải sử dụng nhiều biện pháp để đối phó với hội chứng này, dẫn đến tình trạng kiệt sức về cảm xúc. Điều này góp phần làm giảm mức độ hài lòng trong công việc, còn xung đột trong gia đình thì lại tăng lên.

Weekly Seminar: Hội Chứng Kẻ Mạo Danh(Imposter Syndrome) | by Vũ Dương

Lời kết

Source:

[1]

Chris Palmer – How to overcome impostor phenomenon, 2021

[2]

Amal Saymeh – What is imposter syndrome? Learn what it is and 10 ways to cope, 2023

Bạn sẽ nhận ra rằng, bản thân có nhiều điểm mạnh hơn mình nghĩ và cũng có nhiều thứ đáng để tự hào trong cuộc sống.

Ăn mừng thành công của bạn

Từ bỏ chủ nghĩa hoàn hảo

Nuôi dưỡng lòng trắc ẩn cho chính bản thân mình

Làm sao để thoát khỏi tình trạng này?

Đối với cá nhân

Hiểu rõ sự nghi ngờ của bản thân

Theo giáo sư Adam Grant (trường Đại học Pennsylvania), sự nghi ngờ thường được chia làm hai loại: không chắc chắn về bản thân (self-doubt) và sự nghi ngờ về ý tưởng được đưa ra (idea doubt).

Self-doubt khiến bạn ngừng cố gắng và cảm thấy thiếu tự tin về năng lực của bản thân. Trong khi đó, idea doubt là nghi ngờ về một ý tưởng trong khi vẫn tin vào khả năng của mình. Lúc này, bạn thất bại không phải vì thiếu năng lực mà là do ý tưởng đó cần thêm nhiều thời gian để thử nghiệm hơn.

Adam Grant khuyên rằng, thay vì nghi ngờ năng lực của bản thân (self-doubt), bạn hãy nghi ngờ ý tưởng (idea doubt). Hãy tách bạch cảm giác mình không đủ giỏi với một ý tưởng cần được trau chuốt và tự nói với bản thân rằng: “Không phải mình không đủ giỏi mà là ý tưởng nào cũng cần thời gian để cô đọng và phát triển thêm.”

Nói về hội chứng kẻ giả mạo với người khác

Trong bài viết Đánh bại imposter syndrome (New York Times), tác giả Jessica Bennett cũng gợi ý rằng, bạn có thể chia sẻ về cảm giác của bản thân với người khác, đặc biệt là những người từng trải qua hội chứng này, bạn sẽ hiểu được rằng đây không phải là một vấn đề cá nhân. Đây là một điều ai cũng có thể mắc phải.

Đồng thời, khi chia sẻ với người khác, đặc biệt là đồng nghiệp, cố vấn hoặc sếp của bạn, họ có thể đem đến một góc nhìn khách quan hơn, giúp loại bỏ phần nào những nỗi lo không nguồn gốc.

Nhắc nhở bản thân về thành tựu của mình

Hãy lưu giữ những thành tựu bản thân đã đạt được. Đó có thể là những thành tựu lớn như giải thưởng, hay những ghi nhận như số liệu về một chiến dịch mình đã thực hiện. Việc tự khen và khẳng định bản thân có thể tạo ra được những thay đổi tích cực. Nhà tâm lý học Branch Coslett, cũng đã áp dụng phương thức này để giúp những bệnh nhân của mình thoát khỏi sự tiêu cực.

Bạn cũng có thể ghi lại những câu khẳng định bản thân (self-affirmation phrases) để tự nhắc nhở về khả năng của mình. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, việc ghi lại một điều cũng khiến não bộ nhớ lâu hơn. Một “bí kíp” nhỏ về việc này là khi nói/viết ra những điều tích cực, hãy luôn xưng tên của mình ra thay vì chỉ dùng chủ ngữ “tôi” vì nó có khả năng tác động mạnh mẽ lên nhận thức của bản thân. (Nhà tâm lý học Ethan Kross, Đại học Michigan)

Về lâu dài, hành động này trở thành một phản xạ có điều kiện, tương tự như thí nghiệm của Pavlov với những chú chó. Hành động nhắc nhở bản thân về năng lực của mình sẽ gửi tín hiệu tới não, khiến não dừng những suy nghĩ có thể kích hoạt sự tiêu cực và hoài nghi về bản thân.

Đối với doanh nghiệp

Trong bài viết Kết thúc imposter syndrome nơi công sở, Harvard Business Review đã gợi ý một số cách mà doanh nghiệp có thể cải thiện môi trường làm việc, giúp nhân viên thoát khỏi cái bóng của imposter syndrome:

Hỗ trợ nhân viên đang phải trải qua imposter syndrome

Cảm giác không đủ giỏi có thể xuất phát từ trải nghiệm trong môi trường làm việc trước đó hoặc chưa hiểu rõ văn hoá của công ty hiện tại. Khi nhận thấy nhân viên có những dấu hiệu của imposter syndrome, người quản lý có thể chủ động lắng nghe cảm giác của họ tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến cảm giác hiện tại, giúp nhân viên thay đổi cách họ nhìn nhận bản thân.

Người quản lý có thể chia sẻ về những trải nghiệm cá nhân liên quan tới imposter syndrome, liệt kê ra những lý do dẫn tới điều này như cảm thấy sự hiện diện của mình mờ nhạt, bị xúc phạm hay khả năng không được ghi nhận. Hãy cố gắng đi tìm lý do tại sao môi trường công việc hiện tại lại khiến nhân viên của bạn cảm thấy như vậy.

Bên cạnh những hỗ trợ cá nhân, thay đổi từ góc độ doanh nghiệp cũng đóng vai trò quan trọng. Theo tiến sĩ Kecia Thomas, những thay đổi chỉ liên quan đến giá trị hoặc tinh thần thường không có giá trị lâu dài vì nguyên nhân cốt lõi nằm ở hệ thống vận hành. Trong trường hợp này, các doanh nghiệp có thể xây dựng chương trình phát triển chuyên sâu, phát triển mô hình cố vấn, hay các chương trình huấn luyện nhân viên.

Sử dụng dữ liệu hoặc các biện pháp khách quan để ghi nhận feedback

Thiên kiến tác động đến cách chúng ta nhìn nhận và kỳ vọng về người khác. Để hạn chế ảnh hưởng của thiên kiến lên cách đánh giá nhân viên, doanh nghiệp có thể sử dụng hai cách sau:

Thường xuyên ghi nhận ý kiến của nhân viên thông qua các khảo sát ẩn danh. Nội dung khảo sát cũng nên tập trung vào các câu hỏi về cảm nhận của nhân viên trong việc đóng góp, phát triển và học hỏi ở công ty cũng như những trở ngại mà họ đang gặp phải. Việc phân tích tình hình dựa trên dữ liệu có thể giúp công ty tránh đưa ra những kết luận và lựa chọn mang tính thiên kiến.
Đưa ra những tiêu chí hoạt động và thăng tiến rõ ràng ở công ty, tránh để nhân viên rơi vào tình trạng nghi ngờ bản thân. Những tiêu chí này phải khách quan, có thể đo lường được và hạn chế những yếu tố tiềm năng có thể tạo ra thiên kiến. Ví dụ như khiến nhân viên nữ cảm thấy mình ít có cơ hội thăng tiến hơn so với nam giới.

Sự nghi ngờ và thiếu tự tin gây ra bởi imposter syndrome có thể khiến một công ty đánh mất những nhân viên tài năng. Một khi lãnh đạo và quản lý các cấp có thể thay đổi góc nhìn, tạo ra một môi trường cởi mở giúp nhân viên có động lực thay đổi thì lúc này cả hai bên đều là người hưởng lợi.

Hội chứng tự ti Imposter Syndrome là gì? Liệu có ảnh hưởng tới công việc?

Ngày đăng tin: 23/11/2022 14:45

Imposter Syndrome có thể hiểu đơn giản là việc một người luôn cảm thấy mình kém cỏi, không xứng đáng với một điều gì đó tốt đẹp. Nghe qua thì có vẻ đơn giản nhưng trên thực tế, hội chứng này tạo ra rất nhiều tác động tiêu cực tới công việc và cuộc sống.

Nhiều người cho rằng Imposter Syndrome (hội chứng “kẻ mạo danh”) cũng chỉ là một hình thức khác của khiêm tốn. Tuy nhiên, đây là một quan điểm hoàn toàn sai lầm. Nếu như khiêm tốn khiến chúng ta trở nên tốt đẹp hơn thì Imposter Syndrome lại cản trở cuộc sống của bạn, cả trong cuộc sống và công việc. Và nếu như không được nhận thức kịp thời, nó thậm chí sẽ gây ra những hậu quả vô cùng nghiêm trọng.

Những điều cần biết về hội chứng “kẻ mạo danh”

I. Imposter Syndrome là gì?

Imposter Syndrome là cảm giác bản thân không xứng đáng với những gì mình đã đạt được. Người mắc hội chứng này luôn cảm thấy họ không hề tài giỏi hoặc có năng lực như mọi người vẫn nghĩ. Không chỉ vậy, mỗi ngày họ còn phải sống nỗi sợ hãi rằng mọi người sẽ phát hiện ra con người thật của mình.

II. Nguyên nhân của Imposter Syndrome là gì?

Mặc dù những người đạt được nhiều thành công hay theo chủ nghĩa hoàn hảo có tỷ lệ mắc Imposter Syndrome cao hơn người bình thường nhưng trên thực tế, hầu hết chúng ta đều phải trải qua hội chứng này ít nhất 1 lần trong đời.

Cụ thể, khi bạn chú ý quá nhiều tới thành bại trong công việc thì khả năng mắc Imposter Syndrome là rất cao. Tương tự, những người quá tự ti, luôn cho rằng thành công mình đạt được là nhờ sự giúp đỡ từ bên ngoài cũng dễ mắc phải hội chứng này.

III. Imposter Syndrome tại nơi làm việc

Hội chứng Imposter Syndrome đặc biệt phổ biến tại nơi làm việc. Một số ví dụ của Imposter Syndrome trong công việc có thể kể đến như:

“Do mình may mắn thôi”

Nếu bạn luôn cho rằng mọi thành tích đạt được là nhờ may mắn thay vì sự quyết tâm và cố gắng của bản thân thì có lẽ nỗi sợ không gặt hái được thành quả tương tự đang lớn dần trong bạn. Việc cho rằng thành tích bản thân có được là nhờ may mắn sẽ giảm bớt áp lực mặc cảm nếu bạn không thể hoàn thành nhiệm vụ tiếp theo.

“Mọi người đều giỏi hơn mình”

Khi nhìn xung quanh, bạn luôn cảm thấy mình thua kém đồng nghiệp. Dường như họ đang làm rất tốt vai trò của mình, thậm chí ngay từ lần đầu tiên và sau nhiều lần được sếp khen ngợi.

“Mình tuyệt đối không thể thất bại”

Bạn lo lắng rằng nếu thất bại, mọi người sẽ phát hiện ra mình không hề có năng lực như họ vẫn nghĩ. Ngược lại, khi thành công, bạn không thể tận hưởng niềm vui một cách trọn vẹn.

“Tôi thích làm việc một mình” hay “Tôi không cần trợ giúp”

Bạn luôn cảm thấy mình phải tự hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao vì lo sợ rằng nhận trợ giúp là dấu hiệu của việc bạn không đủ năng lực như mọi người tưởng.

IV. Imposter Syndrome khi đi xin việc

Hội chứng này thậm chí còn làm chệch hướng mọi nỗ lực của bạn trong suốt thời gian chuẩn bị ứng tuyển. Cụ thể, khi đọc được bản tin tuyển dụng và biết bản thân có thể đáp ứng yêu cầu công việc nhưng nỗi sợ vô hình nào đó lại ngăn bạn thử chạm tay vào vị trí mơ ước đó.

V. Cách khắc phục Imposter Syndrome

1. Thừa nhận sự tồn tại của nó

Khi có người chúc mừng hoặc ngợi ca bạn, hãy để ý tới cảm xúc lúc đó của bản thân như thế nào. Liệu bạn có tự hạ thấp thành công hay vẫn nghĩ đây là kết quả nhờ may mắn hoặc do công lao của người khác? Vì vậy, thử chấp nhận sự tồn tại của Imposter Syndrome và mau chóng tìm ra cách đối phó với nó chính là điều quan trọng nhất.

2. Tập trung vào bản thân

Imposter Syndrome còn xuất hiện khi bạn thường xuyên so sánh bản thân với người khác. Thậm chí nhiều người còn đặt mục tiêu phải luôn hoàn thành mọi nhiệm vụ một cách hoàn hảo.

Tuy nhiên, đây là điều gần như không thể. Do đó, thay vì lo lắng người khác đang làm việc như thế nào, tại sao không tự hỏi liệu mình của ngày hôm nay đã giỏi hơn mình của ngày hôm qua hay chưa? Không ngừng nỗ lực phát triển bản thân chính là giải pháp tốt nhất để nâng cao sự tự tin.

Làm thế nào để khắc phục hội chứng “kẻ mạo danh”?

3. Dám thất bại

Học cách thay đổi tư duy từ “nhất định phải thành công” sang “dám thất bại” cũng có thể giúp bạn thoát khỏi hội chứng này. Thay vì lo sợ làm rối tung mọi chuyện, hãy coi mỗi lần thất bại là cơ hội tích lũy kinh nghiệm và nhắc nhở bản thân lần sau cần cố gắng hơn nữa.

4. Đứng lên từ thất bại

Hiếm ai có thể làm tốt mọi việc ngay từ lần thử sức đầu tiên. Đôi khi bạn sẽ phải mất nhiều năm để đạt được mục tiêu nào đó. Điều này không có gì đáng xấu hổ cả. Học hỏi và đứng lên từ thất bại chỉ là một phần của quá trình trưởng thành mà thôi.

Cảm giác lo lắng và tự ti là điều hoàn toàn có thể xảy ra tại nơi làm việc. Tuy nhiên, nếu để chúng biến thành Imposter Syndrome và ảnh hưởng tới công việc là rất đáng quan ngại. Vì vậy, tìm ra nguyên nhân và học cách vượt qua hội chứng này sẽ mở ra một chương mới tươi sáng hơn, nơi bạn có thể thoải mái tận hưởng thành công do chính mình đạt được.

Ambiguously DUNNING-KRUEGER v. IMPOSTER Syndrome

Các ví dụ về hội chứng kẻ mạo danh

Dưới đây là một số ví dụ cụ thể để bạn có thể hình dung rõ nét hơn về những người mắc hội chứng này:

Bạn vừa bắt đầu khởi nghiệp, tuy nhiên, bạn không muốn chia sẻ hay khoa trương về bản thân vì bạn chưa đủ chuyên môn, kinh nghiệm lẫn kiến thức so với những người ở cùng lĩnh vực. Điều này khiến bạn cảm thấy mình như một kẻ giả tạo và kém cỏi.
Bạn được đề cử một giải thưởng, nhưng bạn lại cảm thấy mình là một kẻ mạo danh tại lễ trao giải bởi bạn cho rằng những gì mình đã thực hiện được chưa đủ tiêu chuẩn để được mọi người công nhận.

Nguồn gốc của impostor syndrome?

Impostor syndrome là một hiện tượng được đặt tên bởi hai nhà tâm lý học Pauline Clance và Suzanne Imes năm 1978. Trong nghiên cứu của mình, họ phát hiện ra nhiều phụ nữ thành đạt thực sự tin rằng mình không xứng đáng.

Khi được hỏi tại sao mình thành công, những người này “đổ” cho thiên thời, địa lợi, nhân hòa. Nếu được thăng chức, họ đổ tại công ty thiếu người. Nếu đỗ một kỳ thi, họ đổ tại trúng tủ.

Những nghiên cứu được đăng trên tờ Psychology Today sau đó phát hiện ra impostor syndrome dày vò đàn ông không kém gì phụ nữ.

Đây không phải một sự khiêm tốn thông thường. Impostor syndrome khiến họ nơm nớp lo sợ người khác “vạch mặt” những may mắn đằng sau thành công của mình.

Họ lao mình vào công việc mà không dám nhận đền đáp xứng công lao. Họ bị ám ảnh bởi tiểu tiết, và không bao giờ hài lòng với bản thân.

Các nhà tâm lý học vẫn chưa biết chính xác nguyên nhân đằng sau hội chứng kẻ giả mạo. Tuy nhiên, họ nghi là do tính nhạy cảm cao (high neuroticism), trải nghiệm tuổi thơ, và áp lực thành công.

The Imposter Syndrome Paradox | Lisa and Richard Orbe'-Austin | TEDxDeerPark — The Imposter Syndrome Paradox | Lisa and Richard Orbe’-Austin | TEDxDeerPark

Dùng từ impostor syndrome như nào

Tiếng Anh

A: Are you okay?

B: No, I am struggling with impostor syndrome. I’m afraid if I say something wrong, they will discover that I’m a fraud.

A: What’s a problem students from working-class backgrounds often encounter?

B: They often suffer from impostor syndrome, a deep-seated sense that the world of high culture is not for them.

Tiếng Việt

A: Mày ổn không vậy?

B: Không, tao đang bị hội chứng kẻ giả mạo. Tao sợ nếu nói gì sai, người ta sẽ phát hiện ra tao thật sự chẳng tài cán gì.

A: Sinh viên từ giai cấp lao động thường gặp khó khăn gì?

B: Theo kinh nghiệm của tôi, các em ấy thường gặp imposter syndrome, một nỗi tự ti sâu sắc rằng giới trí thức không phải nơi dành cho mình.

Bạn biết nó diễn ra như thế nào: Bạn đã có một chiến thắng lớn trong kinh doanh, nhưng bạn tự nhủ rằng đó là cơ hội tuyệt đối để khách hàng tìm thấyKhuyến mại? Chắc hẳn họ đang thiếu ứngBạn là người có năng lực nhất trong phòng, nhưng trong sâu thẳm có cảm giác rằng bạn không xứng đáng có mặt ở đây, và mọi chuyện sẽ kết thúc khi họ bắtNó có thể hoàn toàn trật bánh, vậy làm thế nào để bạn đối phó với những cảm giác nghi ngờ bản thân hoặc trở thành kẻ mạo danh này?

Hội chứng kẻ mạo danh là có thật. Đó là một thuật ngữ tâm lý đề cập đến một mô hình hành vi mà mọi người phải chịu đựng sự nghi ngờ bản thân. Họ nghi ngờ những thành tích của mình và luôn có một nỗi sợ hãi dai dẳng trong lòng về việc bị vạch trần là một kẻ lừa đảo.

Mặc dù không phải là một chứng rối loạn thực sự, thuật ngữ này được các nhà tâm lý học lâm sàng Pauline Clance và Suzanne Imes đặt ra vào năm 1978, khi họ phát hiện ra rằng, mặc dù có đầy đủ bằng chứng bên ngoài về thành tích, nhưng những người mắc hội chứng kẻ mạo danh vẫn tin rằng họ không xứng đáng với thành công mà họ đã đạt được. .

Đàn ông không miễn dịch với nó, nhưng phụ nữ ở nơi làm việc có nhiều khả năng gặp phải nó hơn. Cảm giác như một kẻ mạo danh có mối liên hệ chặt chẽ với định kiến giới cho rằng phụ nữ không có khả năng như nam giới trong những môi trường làm việc cụ thể. Ngay cả trẻ em cũng có thể mắc hội chứng kẻ mạo danh.

Điều trớ trêu là: những người đối phó với sự nghi ngờ bản thân tê liệt này có xu hướng trở thành những người đạt được thành tích cao nhất. Nếu đây là bạn, bạn đang ở trong một công ty tốt.

Michelle Obama, cựu Giám đốc điều hành Facebook Sheryl Sandberg và nhà văn hài kịch từng đoạt giải thưởng Tina Fey được cho là hiểu rõ sự trật bánh nội bộ này. Ngay cả Einstein cũng được cho là đã nói: “Sự đánh giá thái quá đối với tác phẩm cả đời của tôi khiến tôi cảm thấy rất khó chịu. Tôi cảm thấy buộc phải nghĩ mình là một kẻ lừa đảo vô tình.”

Thật không may, cảm giác như một kẻ lừa đảo không hề dễ dàng hơn bên cạnh sự thăng tiến nghề nghiệp hoặc thành công chung. Trong thực tế, nó thường có thể làm trầm trọng thêm nó. Đối phó với nó là có thể quản lý tâm trí bằng một bộ công cụ hiệu quả, có thể làm giảm bớt cảm giác nghi ngờ bản thân.

Dưới đây là một số công cụ có thể giúp ích:

Imposter syndrome ảnh hưởng tới công việc ra sao?

Imposter syndrome thường bắt nguồn từ sự thiếu tự tin. Đó có thể là hậu quả của nhịp sống hiện đại, khi nhu cầu trau dồi kiến thức và kỹ năng mới tăng lên nhanh chóng, khiến một người cảm thấy không đủ và hài lòng với những gì mình hiện có. Không chỉ vậy, mạng xã hội tạo điều kiện cho việc so sánh thành tựu của bản thân với người khác, khiến một người càng nghi ngờ bản thân nhiều hơn.

Môi trường làm việc cũng đóng vai trò quan trọng. Những nơi làm việc có xu hướng đề cao sự cạnh tranh và so sánh, giao tiếp nội bộ thiếu rõ ràng, thiếu sự đa dạng và không có cố vấn làm gia tăng cảm giác cô độc, dẫn đến hội chứng kẻ giả mạo rõ ràng hơn.

Khi một người mắc hội chứng này, dưới tác động của các suy nghĩ tiêu cực về bản thân, họ thường cố gắng làm việc ngoài giờ, đôi khi dẫn đến hội chứng cháy sạch, để chứng minh sự xứng đáng của bạn thân với các thành tựu mới trong công việc. Cụ thể hơn, một cá nhân có thể bắt đầu thờ ơ với bản thân, bỏ quên các giá trị khác trong cuộc sống, hay tìm cách đổ lỗi những vấn đề của mình.

Nhìn chung, hội chứng kẻ mạo danh khiến bạn có nghĩ rằng mình chỉ là một người tầm thường, không đủ giỏi cho bất kỳ việc gì. Khi nỗi sợ này lớn dần trong bạn, sự tự ti đánh mất cảm giác hứng thú và sự phấn đấu trong công việc, và rộng hơn đó là cuộc sống.

Kiểm soát những gì có thể, từ bỏ những gì không thể

Chuẩn bị, chuẩn bị, chuẩn bị.

Một trong những điểm mấu chốt đối với sự tự tin đang lung lay là phải chuẩn bị sẵn sàng. Hãy để bản thân nhận được sự giúp đỡ, bao gồm cả một người cố vấn. Thay vì lo sợ về bất kỳ khoảng trống nào, hãy làm điều gì đó để giải quyết chúng.

Chuẩn bị cho những phần nhỏ của một dự án lớn, chuẩn bị cho hành trình dài, chuẩn bị cho chiến thắng. Và nếu bạn không giành chiến thắng? Không sao đâu. Nó cũng xảy ra với Einstein.

Hiểu rõ bản thân có thể làm được gì

Nếu bạn luôn nghi ngờ, tự ti về năng lực của bản thân và cho rằng bản thân kém cỏi trong nhiều tình huống, hãy tìm cách đưa ra đánh giá thực tế về khả năng của mình. Bạn có thể viết ra những thành tích bạn đã đạt được và những điều bạn nghĩ mình giỏi, sau đó so sánh nó với phần tự đánh giá của bạn.

Xem thêm

• 10 đặc điểm của người có tinh thần khỏe mạnh

• 7 thói quen nhỏ giúp cải thiện sức khỏe và tinh thần hiệu quả

• 5 lời khuyên giúp bạn tìm được người bạn đời hoàn hảo

What is Imposter Syndrome? | Kati Morton

Viết nhật ký tất cả những lần bạn thành công

Viết nó xuống. Có một sức mạnh đáng kinh ngạc khi nhìn thấy nó trên giấy.

Đi qua tất cả các vai trò và công việc và chiến thắng bạn đã có. Hãy tự hỏi bản thân, ban đầu bạn đã biết gì về vai trò, công việc hoặc công ty đó? Cuối cùng bạn đã biết gì? Bài học rút ra là gì?

Hãy thực sự thử thách bản thân – nếu bạn phải chứng minh rằng đó không chỉ là một sự may rủi, thì bạn đã làm gì để tác động đến kết quả? Mỗi mảnh ghép cấu thành việc học tập và xây dựng kỹ năng, tất cả đều là của bạn và có thể lặp lại trong tương lai.

Ngày đăng: 26/06/2023 | Không có phản hồi

Ngày cập nhật: 27/06/2023

Imposter syndrome là gì? Đã khi nào bạn nghi ngờ về năng lực của bản thân mình chưa, rằng bạn không đủ giỏi để có được thành công như vậy? Nếu câu trả lời là có thì điều này cho thấy bạn đang gặp phải hội chứng kẻ mạo danh hay imposter syndrome.

Để giúp bạn hiểu hơn về hội chứng này, cũng như cách để thoát khỏi sự nghi hoặc bản thân, trong bài viết dưới đây Glints sẽ chia sẻ đến bạn tất tần tật về chủ đề thú vị này.

Imposter syndrome là gì? Imposter syndrome hay hội chứng kẻ mạo danh là trạng thái con người nghi ngờ về những thành công mình đã đạt được, liệu mình có xứng đáng nhận được điều đó hay không?, và lo sợ rằng người khác sẽ phát hiện ra bạn không giỏi như vậy.

Sau khi đã biết về khái niệm imposter syndrome là gì, trong phần tiếp theo này, Glints sẽ chia sẻ về những loại mạo danh thường gặp.

Chủ nghĩa cầu toàn và hội chứng kẻ mạo danh thường đi liền với nhau. Bạn thấy đấy, những người cầu toàn thường đặt ra cho mình như mục tiêu quá cao, do đó, khi không hiện thực được họ sẽ cảm thấy nghi ngờ về năng lực của mình. Ngay cả khi họ thành công, họ cũng hiếm khi hài lòng bởi họ nghĩ rằng mình còn có thể làm tốt hơn thế.

Những kẻ mạo danh này đo lường năng lực bản thân dựa trên những vai trò mà họ đảm nhận. Khi đó, một sự thất bại trong bất kỳ vai trò nào cũng khiến họ cảm thấy hoài nghi về bản thân, vì họ nghĩ rằng mình hoàn toàn có thể làm được, thậm chí là dễ dàng đạt được.

Những người sở hữu năng lực này đánh giá năng lực của mình dựa trên khả năng thực hiện công việc (đơn giản, dễ dàng, nhanh chóng, v.v.) thay vì nỗ lực của mình. Do đó, khi họ mất quá nhiều thời gian, công sức để có thể hoàn thành một công việc nào đó họ thường cảm thấy xấu hổ về bản thân mình.

Những kẻ giả mạo “thiên tài bẩm sinh” thường đặt ra những kỳ vọng vượt mức tưởng tượng và đạt được mục tiêu ngay từ lần đầu tiên thực hiện.

Đọc thêm: 10 Dấu Hiệu Cho Thấy Bạn Là Người Cực Kỳ Thông Minh

Những kẻ giả mạo này thường né tránh sự giúp đỡ của người khác. Họ nghĩ rằng, họ phải làm và tự mình giải quyết công việc. Khi đó, sự “cầu cứu” hoặc nhận sự giúp đỡ của ai đó cho thấy sự thất bại của bản thân.

Những kẻ giả mạo theo kiểu chuyên gia thường đánh giá bản thân mình dựa trên những gì họ biết và có thể làm. Tin rằng, họ sẽ không bao giờ biết đủ, và họ lo sợ khi ai đó phát hiện ra rằng họ không có kiến thức hoặc kinh nghiệm.

Vì sao sự nghi ngờ bản thân ngày càng trở nên phổ biến? Một vài lý do được Naniki Luthra – Co Founder Công ty tư vấn sức khỏe tâm thần Blueberg cho biết:

Mặc dù imposter syndrome thường được nhìn nhận theo hướng tiêu cực, nhưng nó cũng mang lại một vài tác động tích cực cho con người. Trong đó, thúc đẩy con người ngày càng hoàn thiện bản thân là tác động tích cực nổi bật nhất.

Theo nghiên cứu từ MIT, người mắc hội chứng kẻ mạo danh thường có xu hướng bù đắp cho những thiếu sót, bằng cách cố gắng hết sức và trở thành người xuất sắc trong nhóm.

Imposter syndrome có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và hạnh phúc của con người ở những cấp độ khác nhau. Cùng tìm hiểu những tác động tiêu cực mà người mắc hội chứng này phải gánh chịu nhé.

Những người nghi ngờ về bản thân của mình thường xấu hổ về những điều mà họ đạt được, và lo sợ khi sự việc này bị bại lộ. Điều này tác động mạnh đến sức khỏe tinh thần của họ.

Người thường xuyên nghi ngờ về bản thân thường có nguy cơ bỏ qua những cơ hội quan trọng để phát triển, chỉ bởi suy nghĩ rằng liệu mình có đủ năng lực để làm được nó hay không.

Imposter syndrome khiến con người bị bất an khi thử những điều mới mẻ.

Một bài đánh giá tài liệu mà Cokley đồng tác giả được xuất bản vào năm 2020 cho biết, người đi làm, người vật lộn với hội chứng này thường có mức độ hài lòng với hiệu suất công việc thấp hơn. Điều này gây ra các vấn đề về sức khỏe tinh thần như kiệt sức, stress, trầm cảm, v.v.

Vượt qua sự nghi ngờ của bản thân sẽ giúp bạn có một cuộc sống hạnh phúc hơn, dưới đây là một vài gợi ý dành cho bạn nếu bạn đang gặp phải tình trạng này.

Khi xung quanh bạn chỉ có sự tích cực bạn cũng sẽ trở nên tích cực hơn. Theo dõi những người thành công trong lĩnh vực của mình hay tìm kiếm một mentor cho bản thân, điều này sẽ giúp bạn nhận ra bạn cũng có thể trở thành phiên bản tốt hơn.

Ngưng so sánh bản thân mình với bất kỳ ai là điều tiếp theo mà Glints muốn chia sẻ đến bạn. Việc theo dõi hay nhìn thấy ai đó thành công có thể trở thành động lực để bạn cố gắng nhưng cũng có thể khiến cho việc nghi ngờ bản thân trở nên tồi tệ hơn.

Khi đó, thay vì suy nghĩ “họ thành công như vậy là vì họ thông minh hơn tôi, họ có nhiều cơ hội hơn tôi” thì hãy suy nghĩ “tôi sẽ cố gắng hết sức để đạt được thành công”.

Đọc thêm: Cách Giúp Bạn Ngừng So Sánh Bản Thân Với Người Khác

Thay vì nhìn nhận bản thân bằng những điều tiêu cực thì hãy cố gắng đánh giá mình bằng những điều tích cực. Điều này sẽ giúp bạn cảm thấy tự tin, và thoải mái hơn khi thực hiện một nhiệm vụ nào đó.

Bạn cũng có thể tìm kiếm đến sự hỗ trợ của bác sĩ trị liệu hoặc chuyên gia tư vấn để tìm kiếm một lời khuyên phù hợp nhất với tình trạng của mình.

Tạm kết

Trên đây là những chia sẻ về hội chứng kẻ mạo danh – imposter syndrome mà Glints muốn gửi đến bạn. Hy vọng rằng, bài viết trên đã giúp bạn hiểu hơn về imposter syndrome là gì, cũng như cách để đối phó với hội chứng này.

Nếu bạn còn có bất kỳ câu hỏi hay thắc mắc nào, đừng ngần ngại để lại bình luận để được Glints hỗ trợ giải đáp nhé.

Chúng tôi rất buồn khi bài viết không hữu ích với bạn

Hãy giúp chúng tôi cải thiện bài viết này!

Làm sao để chúng tôi cải thiện bài viết này?

Khám phá ngay 10k+ công việc mới tại GlintsNền tảng tuyển dụng hàng đầu Đông Nam Á

Hội chứng kẻ mạo danh imposter syndrome là gì?

Hai nhà tâm lý học lâm sàng, Pauline Rose Clance và Suzanne Imes, lần đầu tiên xác định và đặt tên cho hiện tượng tâm lý imposter syndrome này vào năm 1978. Họ cũng đưa ra định nghĩa imposter syndrome là gì.

Theo đó, hội chứng kẻ mạo danh là tình trạng bạn cảm thấy lo lắng và đánh giá bản thân không đủ năng lực, mặc dù rất nhiều người cho rằng bạn tài giỏi và thông minh. Khi rơi vào tình trạng này, bạn sẽ cảm thấy mình như “một kẻ lừa đảo” hoặc “đồ giả mạo” và nghi ngờ khả năng của bạn.

Khi mắc hội chứng kẻ mạo danh, bạn không cảm thấy tự tin hoặc có năng lực, bất kể được thành tựu gì. Bạn sẽ không trải nghiệm được niềm vui thành công bởi vì luôn cho mình kém cỏi và là kẻ lừa đảo. Bạn luôn thường trực nỗi sợ “rồi một ngày nào đó, mọi người sẽ lột mặt nạ của mình, họ sẽ nhận ra mình kém cỏi đến mức nào và khinh bỉ mình”.

neglect is the root of imposter syndrome?

Xem xét lại những suy nghĩ về bản thân

Khi bạn bắt đầu suy ngẫm về khả năng của mình và thực hiện từng bước tiến nhỏ, hãy đặt câu hỏi liệu những suy nghĩ tiêu cực của bạn về bản thân có hợp lý hay không? Có đúng đắn không khi bạn cho rằng bản thân là một kẻ vô dụng, với tất cả những thành tựu mà bạn đã đạt được? Hãy tin tưởng vào những thành tựu của bản thân và tiếp tục thực hiện các kế hoạch trong cuộc đời mình một cách tự tin, bạn sẽ nhận ra mình có thể làm được rất nhiều thứ.

Ảnh hưởng của hội chứng kẻ mạo danh

Hội chứng kẻ mạo danh, thường xuất hiện ở những cá nhân luôn đạt thành tích cao trong việc học tập, công việc hoặc có những thành tựu lớn, nhưng trong nội tâm liên tục phải đấu tranh với nỗi nghi ngờ bản thân (self-doubt)[4]. Họ không xem khả năng làm việc với hiệu suất cao là năng lực thực tế của họ, thay vào đó họ coi thành công của mình phụ thuộc vào yếu tố ngoại cảnh như là may mắn, hoặc nhờ sự giúp đỡ từ người khác. Họ xem mỗi lần thất bại, hoặc phạm sai lầm, là bằng chứng rõ ràng về sự kém cỏi của bản thân và cảm thấy họ không xứng đáng với những gì họ được công nhận. Biết nghi ngờ bản thân một cách chừng mực có thể giúp một người tự đánh giá thành tích và khả năng một cách khách quan, nhưng nếu họ quá nghi ngờ năng lực của mình, sẽ có tác động tiêu cực đến việc tự nhận thức về bản thân.

Một nghiên cứu vào năm 2006 đã xem xét sự khác biệt về giới tính khi khám phá mối quan hệ giữa cảm giác mình là kẻ mạo danh và việc đạt được mục tiêu. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng những phụ nữ tham gia nghiên cứu này trải qua hội chứng mạo danh nhiều hơn những người đàn ông tham gia [5]. Một nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng phụ nữ thường phải đối mặt với hội chứng mạo danh khi đánh giá về hiệu suất làm việc. Nhận thức về khả năng và quyền hạn được chứng minh rõ ràng hơn khi người tham gia thể hiện sự vượt trội hơn người khác (The perception of ability and power is evidenced in outperforming others). Đối với nam giới, hội chứng mạo danh thường được thúc đẩy bởi nỗi sợ hãi không thành công, hoặc không đủ tốt. Bất chấp những khác biệt này, đã có nhiều nghiên cứu về hội chứng mạo danh và sự khác biệt về giới cho thấy độ phổ biến về ảnh hưởng của hội chứng này là ngang nhau giữa nam và nữ [6].

Imposter Syndrome: It's Not You, It's What Happened to You | Sheaba Chacko | TEDxChattanooga — Imposter Syndrome: It’s Not You, It’s What Happened to You | Sheaba Chacko | TEDxChattanooga

Imposter syndrome trong nơi công sở có gì khác?

Imposter syndrome, hay hội chứng kẻ giả mạo, xảy ra khi một người cho rằng bản thân không xứng đáng với thành công mình đã đạt được, cùng với nỗi sợ người khác sẽ “phát hiện” ra mình không tài giỏi như vậy.

Hội chứng này lần đầu được giới thiệu bởi hai nhà tâm lý học Suzanne Imes và Pauline Clance vào những năm 1970s. Imposter syndrome có thể trong xuất hiện môi trường học đường, công việc, hoặc tình yêu, khi những so sánh hoặc đánh giá về một cá nhân thường xuyên xuất hiện.

Hội chứng imposter syndrome chốn công sở diễn ra khi những cá nhân có thành tựu cao hoài nghi về năng lực của bản thân. Trong môi trường công sở, hội chứng kẻ giả mạo còn được gọi là “workplace anxiety du jour”. Điều này dẫn đến trong công việc, họ thường có những lựa chọn an toàn và nỗi lo thất bại thường trực.

Imposter syndrome nơi công sở thường đi kèm với suy nghĩ “Tất cả chỉ là do may mắn”. Cụ thể hơn, khi bạn làm việc chăm chỉ để được thăng tiến, thay vì cảm thấy hài lòng với thành tích đó, bạn trở nên lo lắng và sợ hãi. Ngay cả khi được các đồng nghiệp công nhận, bạn sợ cảm giác xấu hổ khi những sai lầm nhỏ xảy ra.

Bạn có thể đang trải qua tình trạng imposter syndrome nơi công sở nếu thường xuyên:

Không công nhận thành tích của bản thân
Lo sợ bị “phát hiện” hoặc cho là thiếu kinh nghiệm, không có tài năng
Né tránh feedback
Ngại đặt câu hỏi
Từ chối cơ hội mới
Thường xuyên bị cháy sạch (burnout) để chứng minh bạn đủ giỏi
Không thể bắt đầu hoặc hoàn thành một dự án

Làm thế nào để thoát khỏi hội chứng kẻ mạo danh imposter syndrome?

Dưới đây là một số mẹo giúp bạn thoát khỏi hội chứng kẻ mạo danh.

Hiểu nỗi lo lắng tiềm ẩn bên trong. Đánh giá đúng và tích cực về khả năng của bạn có thể giúp tiết lộ nguyên nhân thật sự khiến bạn không thể thăng tiến trong công việc.
Đưa ra những bằng chứng cụ thể. Lập một danh sách với hai cột đơn giản. Một bên là “Bằng chứng cho thấy tôi không đủ năng lực” và bên kia là “Bằng chứng cho thấy tôi có năng lực”. Danh sách này cho phép bạn thoát khỏi hội chứng kẻ mạo danh bằng cách thu thập bằng chứng về năng lực thật sự của bạn.
Tập trung lại vào các giá trị. Hãy luôn nhắc nhở bản thân về những điều thực sự quan trọng với bạn, chứ không phải thành tích và đánh giá của người ngoài.

Điều chỉnh lại mục tiêu. Cuộc đời và sự nghiệp là một hành trình dài. Bạn không thể phát triển, học hỏi hoặc tiến bộ nếu không cố gắng. Hãy thiết lập những mục tiêu thách thức hơn mỗi ngày, để thoát khỏi cảm giác thành công dễ dàng, đến mức chính bạn phải nghi ngờ.
Hãy xóa hội chứng kẻ mạo danh ra khỏi từ điển của bạn. Suốt ngày suy nghĩ luẩn quẩn với hội chứng kẻ mạo danh sẽ khiến bạn đắm chìm trong nỗi bất an. Hãy tìm ai đó để nói chuyện hoặc viết ra nỗi sợ hãi của bạn — imposter syndrome ít đáng sợ hơn khi bạn không để tâm đến nó.
Thực hành lòng trắc ẩn. Đừng tự đánh giá bản thân là một kẻ lừa đảo. Bây giờ, sau khi biết imposter syndrome là gì, bạn đã hiểu cảm giác nghi ngờ này đến đến từ đâu, hãy ghi nhận và cảm thông cho bản thân vì bạn đã thành công.

Hãy tử tế với chính mình. Bạn là một con người. Con người thường phạm sai lầm. Bạn cũng sẽ như vậy. Thực hành lòng trắc ẩn sẽ giúp bạn chế ngự sự chỉ trích nội tâm của mình.
Xem xét khả năng thất bại. Thay vì tập trung và xác định thất bại của bạn một cách trừu tượng, hãy dành thời gian viết ra những kết quả có thể xảy ra nếu một phần nỗ lực của bạn thất bại. Bạn sẽ nhận ra, một vài lần mắc sai lầm cũng không khiến thế giới bị hủy diệt, nói cách khác, sai lầm không quan trọng. Hãy thử học hỏi từ những thất bại của bạn thay vì để những thất bại trong quá khứ định hình con người bạn.
Tìm kiếm phản hồi đáng tin cậy từ bạn bè. Hãy tập thói quen nhận phản hồi định kỳ từ những người mà bạn tin tưởng và tôn trọng. Khi biết rằng mình có một nguồn thông tin phản hồi có ý nghĩa, bạn sẽ thôi băn khoăn về những gì người khác đang nghĩ về bạn.

Xem thêm: Học thiền ở đâu? Gợi ý các khóa học thiền TPHCM, Hà Nội uy tín

Các nhà nghiên cứu tâm lý học nói rằng, bất cứ ai cũng có thể mắc hội chứng kẻ mạo danh imposter syndrome. Con người hiếm khi đánh giá đúng tiềm năng của chính mình. Vì vậy, nếu lúc nào đó, bạn có cảm giác bản thân chưa xứng đáng với lời khen tặng, cảm thấy lạc lõng, sợ thất bại,… hay đúng ra là sợ mất đi hình ảnh hoàn hảo của bản thân trong mắt đồng nghiệp,. hãy thử sử dụng các mẹo bên trên để thoát khỏi cảm giác tự ti.

Rất nhiều thông tin hữu ích cùng “bí kíp” thú vị giúp bạn vượt qua những trở ngại trong công việc cũng như trong các mối quan hệ. Theo dõi Việc Làm 24h để cập nhật ngay bạn nhé!

Xem thêm: CHRO là gì? Tầm quan trọng của người đứng đầu bộ phận nhân sự

Trong cuộc sống, đôi khi chúng ta dễ cảm thấy hoài nghi về bản thân dù là người có năng lực lẫn trình độ chuyên môn. Ví dụ khi chuẩn bị ứng tuyển vào một công ty tiềm năng, bạn nghĩ mình không đủ giỏi và lần lượt trì hoãn quá trình nộp đơn của mình. Hay khi bạn được sếp giao phó một dự án mới, sự hoài nghi bản thân cản trở bạn phát triển. Đây là những biểu hiện của imposter syndrome, hay còn gọi là hội chứng kẻ giả mạo.

Cách vượt qua hội chứng kẻ mạo danh

Để vượt qua hội chứng kẻ mạo danh, bạn cần đối mặt với một số câu hỏi thường khiến bạn gặp khó khăn như sau: “Mình thực sự nghĩ gì về bản thân?”, “Liệu bản thân có xứng đáng được yêu thương khi sống là chính mình?”, “Mình có cần phải tỏ ra hoàn hảo để mọi người chấp nhận mình không?”… Để vượt qua những cảm xúc tiêu cực, bạn phải học cách cảm thấy thoải mái khi đối mặt với một số định kiến bạn tự đặt ra cho chính mình. Việc này không hề dễ dàng vì bạn thậm chí có thể còn không nhận ra mình đang áp đặt những niềm tin tồi tệ về bản thân. Tuy nhiên, những cách thức sau đây có thể sẽ giúp được bạn:

Hội chứng imposter syndrome ảnh hưởng gì đến cuộc sống của bạn?

Khi mới nghe qua triệu chứng của hội chứng imposter syndrome, bạn sẽ thấy tương đồng với tính cách “khiêm tốn”. Rất nhiều người cho rằng khiêm tốt là tốt. Thế giới luôn thay đổi và các vấn đề hoặc tình huống mà mọi người gặp phải có thể phức tạp hơn so với tưởng tượng ban đầu. Vậy nên, thành công của bạn ngày hôm nay có thể là do may mắn. Do đó, bạn không nên quá tự mãn về bản thân.

Tuy nhiên, hội chứng imposter syndrome khác với khiêm tốn và thận trọng. Bởi vì khiêm tốn và thận trọng bắt nguồn từ sự đánh giá chính xác năng lực của bản thân trước một tình huống phức tạp. Nhưng hội chứng kẻ mạo danh lại bắt nguồn từ cảm giác sai lầm, đánh giá bản thân không xứng đáng với những gì đang có – dù xét về mặt khách quan – bạn hoàn toàn phù hợp với lời khen tặng.

Điều quan trọng nhất, imposter syndrome không phải là đánh giá tình hình mà là đánh giá bản thân. Bạn luôn cảm thấy kém cỏi hơn những người khác khi đang đối mặt với cùng một vấn đề, đến nỗi bạn cảm thấy hoàn toàn không thuộc về nơi bạn đang sống.

Hội chứng kẻ mạo danh có thể khiến bạn cảm thấy kiệt quệ. Cứ như thể bạn đang diễn một vở kịch, mà không thể tiếp tục. Bạn luôn thiếu động lực để phát triển bản thân.

Xem thêm: Bóng ma trầm cảm gây hoảng sợ cho dân văn phòng: Làm sao để vượt qua?

Impostor syndrome là gì?

Impostor syndrome /ɪmˈpɑː.stɚ ˌsɪn.droʊm/ (n) chỉ cảm giác sâu sắc rằng bản thân không xứng đáng với thành công mình đã đạt được, cùng nỗi sợ người khác “phát hiện” ra mình không tài giỏi đến mức đấy.

Imposter syndrome thường được dịch là “hội chứng kẻ giả mạo”.

Dù có từ “syndrome” (hội chứng) trong tên, đây không phải một rối loạn tâm thần như trầm cảm, tự kỷ hay bipolar (rối loạn lưỡng cực). Nhưng impostor syndrome có thể là cánh cổng dẫn đến những rối loạn trên.